تصوف در فارس در سده های هفتم و هشتم هجری

تصوف، یکی از پدیده های مهم در منطق? فارس بود که در آستانه سده هفتم هجری و در پی حمله مغول به ایران و تحولات سیاسی و اجتماعی، تغییرات چشمگیری یافت. این پژوهش درصدد بررسی وضعیت تصوف و عوامل رونق آن در ایالت فارس و همچنین نقش سیاسی، اجتماعی، فرهنگی صوفیان و دستاوردهای ادبی ایشان در سده های هفتم و هشتم هجری است. البته مباحث تخصصیِ تصوف، در حد نقل و روایت است و جنبه های تاریخی، مورد نظر این پژوهش می باشد. امنیت فارس در دوره اتابکان سُلغری، علاقه حاکمان و سلاطین به صوفیان و اهتمام آنان به ایجاد مراکز خانقاهی، وجود طریقت های تصوف و ... موجب رونق تصوف در این دوره شد. رواج مذهب تشیع در این دوره نیز چندان نتوانست تصوفِ سنت گرای فارس را تحت تأثیر قرار دهد. بیشتر صوفیان فارس پیرو طریقت سهروردیه بودند. مکتب کبرویه نیز اندک پیروانی در فارس داشت. طریقت عاشقان? روزبهانیه از این دوره در فارس رواج پیدا کرد. نقش موثر تصوف در جامعه و ارتباط دوسویه میان برخی صوفیان فارس با حکومت از یک سو و حضور صوفیان پیرو تصوفِ سنتی و کناره گیری ایشان از دنیا و تحولات سیاسی و اجتماعی جامعه از طرف دیگر، سبب شد تصوف در فارس جنبه انقلابی پیدا نکند.